تحلیل رمان «اللصّ والکلاب» اثر نجیب محفوظ با الگوی ساختاری کلود برمون

نویسندگان

  • سمیره مرادزاده دانش‌آموخته کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات عرب، دانشگاه ایلام
چکیده مقاله:

شیوه روایتی رمان «اللصّ والکلاب» اثر نجیب محفوظ، به گونه‌ای است که می‌توان آن را با الگوی ساختاری کلود برمون، زبان‌شناس و روایت‌شناس ساختارگرای فرانسوی ارزیابی نمود. برمون پیشنهاد کرد به جای آن که کارکرد در معنای مورد نظر پراپ را به عنوان کوچک‌ترین واحد روایت در نظر بگیریم، توالی منطقی چند کارکرد را به عنوان واحد اساسی مدّ نظر قرار دهیم؛ به این ترتیب، امکان ارزیابی داستان‌هایی را که در الگوهای ساختاری پراپ نتیجه‌ی مطلوب نمی‌دهند، میسّر نمود. پژوهش حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی، نشان می‌دهد که بسیاری از شگردهای داستان‌پردازی نجیب محفوظ در رمان مذکور، بر اساس الگوی ساختاری کلود برمون قابل تطبیق است؛ زیرا رمان مذکور به دلیل برخی ویژگی‌های خاص روایی و ساختاری، از جمله ناکامی شخصیّت اصلی یعنی «سعید مهران» در پایان داستان، در قالب الگوهای دیگر به ابهاماتی برمی‌خورد که در قالب الگویی ساختاری برمون، حل شده و بلکه حوادث آن معنادار و قابل توجیه هم می‌شوند؛ چرا که از نقاط قوّت نظریه‌ی برمون، انشعاب دوگانه‌ی کارکردهاست که امکان انتخاب قهرمان در هر کارکرد را در نظر گرفته است؛ لذا احتمال شکست یا پیروزی برای او وجود دارد و به این وسیله، تحلیل داستان‌هایی از این دست را فراهم می‌نماید. این رمان، سه کارکرد: امکان (استعداد)، فرآیند و پیامد را در خود دارد. روایت آن دارای توالی‌های مرتبط و معناداری است و انواع توالی‌های ساده- مرکب و زنجیره‌ای- انضمامی- پیوندی از آن قابل استخراج هستند که این مسأله، حاکی از ذوق سرشار و توان آفرینندگی نویسنده آن است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خوانشی تحلیلی از صحنه آغازین رمان "اللص والکلاب" اثر نجیب محفوظ

گشودن رمان فرآیندی روش­مند در جهت ورود به دنیای داستان و همراه­شدن با کنش­های مختلف آن است. در این میان صحنة آغازین داستان و نحوة پردازش آن، نخستین گام به منظور ارائة نمایی کلی از روایت داستانی است. پردازش هنرمندانة این بخش از داستان، فرایندی است در راستای انتقال اطلاعاتی اولیه از فضای داستان، ارتباط آن (صحنه آغازین) با بقیه رمان و پیرنگی که در ادامه روایت شکل خواهد گرفت. صحنة آغازین رمان " الل...

متن کامل

شخصیّت‌پردازی در رمان اللّص والکلاب اثر نجیب محفوظ

در هر رمان اساسی­ترین عنصر منتقل­کنندة موضوع، شخصیّت­های آن رمان است؛ رمان تجلی­گر رفتار و حالات شخصیت­هایی است با نام­ها و ویژگی­های منحصربه­فرد که هریک بدیل یک شخصیّت در عالم خارج هستند که نویسنده این شخصیت­ها را با الگو گرفتن از افراد واقعی می­آفریند و تصویرگر رفتار این شخصیّت­ها در برابر محیط و دیگر افراد است؛ از این رو وی برای خلق اثری ارزشمند، باید مهارت کافی در شخصیّت­پردازی داشته باشد. پژوه...

متن کامل

خوانش روایت شناسانه جان پک از رمان (بررسی موردی رمان «اللص و الکلاب» نجیب محفوظ)

تحلیل رمان یکی از روش‌هایی است که خواننده را قادر می‌سازد به درکی همه‌جانبه از محتوای یک داستان برسد. به‌طور کلی در هرشیوۀ تحلیل، اصول و چارچوبی ارائه می‌شود که با ذهن و حس مخاطب همراه است. شیوۀ تحلیل رمان از نظر جان‌پک روشی متفاوت را در اختیار مخاطب قرار می-دهد تا با بکارگیری آن‌ برداشتی ساده و روان از داستان داشته و به یک نتیجۀ کلی برسد. این پژوهش درصدد آن است که رمان «اللص و الکلاب» نجیب محف...

متن کامل

تحلیل روان‌شناسانه رمان زقاق المدق اثر نجیب محفوظ

زقاق المدق یکی از رمان‌های معروف نجیب محفوظ است که در آن حوادث مربوط به زمان جنگ جهانی دوم به تصویر کشیده شده است. در این رمان شخصیت‌های متفاوتی وجود دارند که از طبقات اجتماعی مختلفی هستند. این جستار برآن است بر‌اساس اصول نقد روان‌شناسی و نظریه‌های شخصیت به تحلیل ادبی-روان‌شناسی این رمان بپردازدوگونه‌های شخصیتی این رمان و ویژگی‌های خاص آن‌ها را واکاوی و هدف نجیب محفوظ از خلق چنین شخصیت‌هایی را ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 12

صفحات  43- 66

تاریخ انتشار 2017-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023